Jeżeli jest do czynienia z rakiem kątnicy, esicy i zagięcia esico – odbytniczego to można go leczyć:
1) Chirurgicznie jest to najskuteczniejsza metodą leczenia raka jelita grubego. Polega na wycięciu guza razem z marginesem zdrowych tkanek oraz regionalnymi węzłami chłonnymi. W zależności od tego, gdzie jest umiejscowiony guz wyróżnić można:
– resekcję odcinkową – w guzach poprzecznicy i esicy;
– hemikolektomię prawostronną – guzy kątnicy albo wstępnicy;
– hemikolektomię lewostronną – guzy zstępnicy i niektóre esicy;
– kolektomię – w guzach synchronicznych, metachronicznych po wcześniejszym leczeniu operacyjnym, rodzinnej polipowatości gruczolakowatej.
Zazwyczaj większość zabiegów operacyjnych wykonywana jest klasycznie poprzez laparotomię. Coraz częściej stosowane są również zabiegi laparoskopowe.
2) Poprzez leczenie systemowe:
– chemioterapia indukcyjna – jest to leczenie systemowe, które jest stosowane przed operacją;
– chemioterapia uzupełniająca, czyli adjuwantowa jest leczeniem, które jest stosowane po radykalnym zabiegu operacyjnym w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu raka. Aby chory został zakwalifikowany do leczenia uzupełniającego trzeba wziąć pod uwagę, np. jego stan ogólny, wiek, choroby współistniejące, preferencje oraz czynniki zależne od nowotworu, czyli zaawansowanie patologiczne albo stopień złośliwości histologicznej. Wskazaniem do chemioterapii uzupełniającej jest III stopień zaawansowania nowotworu. To leczenie może również wpłynąć korzystnie na osoby z II stopniem zaawansowania przy współwystępowaniu niekorzystnych czynników rokowniczych, np. wysoki stopień złośliwości histologicznej.
– chemioterapia paliatywna – celem tego leczenia jest opóźnienie progresji choroby i wydłużenie czasu przeżycia, a także poprawa jakości życia chorych poprzez zmniejszenie nasilenia dolegliwości związanych z nowotworem.
3) Stosowanie leków biologicznych – leki, takie jak cetuksymab i panitumumab są to przeciwciała monoklinalne, które są skierowane przeciwko receptorowi dla naskórkowego czynnika wzrostu. Najczęściej są one stosowane w terapii raka chemioopornego. Kolejnym lekiem jest bewcyzumab, czyli przeciwciało przeciwko czynnikowi wzrostu śródbłonka naczyniowego,. Może mieć również zastosowanie w połączeniu z chemioterapią.
Przy raku odbytnicy stosuje się następujące leczenie:
1) Leczenie chirurgiczne, które polega na zmniejszeniu ryzyka wznowy miejscowej oraz zaoszczędzeniu funkcji zwieraczy. W zależności od tego, gdzie jest umiejscowiona zmiana nowotworowa i jak jest jej rozległość wyróżnia się zabiegi:
– mało inwazyjne – polipektomia, resekcja przezodbytnicza, przezodbytnicza endoskopowa mikrochirurgia;
– bardziej inwazyjne – niska przednia resekcja odbytnicy, brzuszno – kroczowa resekcja odbytnicy.
2) Radioterapia – napromieniowanie to ważny element leczenia przedoperacyjnego albo pooperacyjnego raka odbytnicy. Można je stosować samodzielnie lub w skojarzeniu z chemioterapią. Wskazaniem do przedoperacyjnej radioterapii lub radiochemioterapii jest II lub III stopień zaawansowania klinicznego nowotworu odbytnicy, który znajduje się do 12 centymetrów od brzegu odbytu. Samodzielną radioterapię stosuje się u chorych na raka resekcyjnego. Radichemioterapia to dłuższe leczenie i bardziej toksyczne. Można ją rozważać w guzach operacyjnych, jak i pierwotnie nieoperacyjnych. Natomiast radiotera uzupełniająca w skojarzeniu z jednoczasową chemioterapią powinna być stosowana u chorych nieleczonych przedoperacyjnie, u których występują czynniki niekorzystne rokowniczo.
Radioterapię paliatywną stosuje się w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych, krwawienia, a także łagodzenia objawów związanych z przerzutami.
3) Leczenie systemowe. W leczeniu tym stosuje się:
– chemoterapię wstępną, która jest stosowana tylko w skojarzeniu z radioterapią w II i III stopniu zaawansowania choroby;
– chemioterapię uzupełniającą, którą stosuje się w skojarzeniu z jednoczasową radioterapią, a rzadziej jako samodzielną terapię adjuwantową.
– chemioterapię paliatywną – stosowane zasady leczenia są takie same jak w raku okrężnicy.
Skutki uboczne leczenia:
Im leczenie jest bardziej agresywne, tym istnieje większa możliwość wystąpienia efektów ubocznych. Występowanie, czas trwania oraz nasilenie objawów ubocznych zależy od wielu czynników, np. stopnia zaawansowania choroby, stanu ogólnego, wieku pacjenta, występowania schorzeń dodatkowych, czyli m.in. uczulenia, cukrzyca oraz inne.
Po operacji, podczas której została usunięta odbytnica chory jest uczony jak należy obsługiwać sztuczny odbyt i jakiego sprzętu używać. Podczas radioterapii na skórze pacjenta może pojawić się reakcja, która polega na zaczerwienieniu oraz podrażnieniu. Poprzez to chory odczuwa większą wrażliwość na działanie czynników zewnętrznych, czyli ocieranie przez odzież, drapanie, zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, kosmetyki. Podczas leczenia radioterapią jednym z objawów może być biegunka. Poza tym chory cierpi na bark apetytu, co pogarsza jego stan zdrowia. Natomiast podczas chemioterapii mogą występować wymioty, nudności, biegunka, które zazwyczaj ustępują po leczeniu. Może również dojść do zmniejszenia liczby krwinek białych albo krwinek płytkowych.
Pacjenci, którzy są w trakcie lub bezpośrednio po leczeniu z powodu raka jelita grubego powinni się zastosować do podstawowych zaleceń dietetycznych. Chorym nie wolno jeść:
– ciemnego i razowego pieczywa;
– tłustych ciast, świeżych drożdżowych oraz ciast na proszku do pieczenia;
– dżemów, konfitur;
– ziemniaków;
– tłuszczy zwierzęcych;
– ryb i wędlin wędzonych;
– konserw;
– twardych serów, serów dojrzewających;
– tłustej śmietany;
– kapusty, kalafiora, brokułów, cebuli, porów, fenkułu, ogórków pod każdą postacią, rzodkiewki, grochu, fasoli;
– grzybów pod każdą postacią;
– orzechów;
– owoców wielkopestkowych i gruszek, winogron;
– niektórych przypraw: octu, musztardy, ketchupu, pieprzu, papryki;
– wszystkiego, co jest pieczone (mięso, jarzyny) na tłuszczu;
– kawy prawdziwej ziarnistej oraz mocnej herbaty.
Natomiast chorym wolno jeść:
– jasne pieczywo, ale najlepiej nie całkiem świeże;
– ciasto drożdżowe, ale nie całkiem świeże;
– biszkopty, suchary;
– masło, ale surowe i nie przesmażane;
– biały ryż, makarony, gryski;
– chude mięso, duszone (do duszenia należy dodawać olej, a nie tłuszcze zwierzęce), grillowanie;
– zamiast wędlin lepsze będzie duszone mięso na zimno, ponieważ wędliny mają różne dodatki;
– ryby pieczone w folii;
– przetwory mleczne fermentowane, czyli kefir, jogurt, maślanka, kwaśne mleko, a także białe sery, budynie, wszystkie niesłodzone bez ziarenek;
– marchewkę, szpinak, buraczki, pomidory bez skórki, seler, pietruszkę;
– jabłka, cytrusy, banany, kiwi;
– soki z owoców wyżej wymienionych, a także marchewkowy, burakowy, pomidorowy, ale nie słodzone;
– przyprawy, czyli sól, zioła, bazylię, tymianek, cząber, czosnek;
– kawę rozpuszczalną herbatę miętową oraz słabą zwykłą herbatę.