Jagody goji

Jagody goji są owocami chińskiej rośliny, która nazywa się kolcowój pospolity, czasami nazywana jest również kolcowojem szkarłatnym lub kolcowojem chińskim. Są to małe, czerwone owoce, które mają długość do dwóch centymetrów. Krzew tej rośliny osiąga wysokość od jednego do trzech metrów. Jeżeli dotknie się świeże owoce, dochodzi do reakcji utleniania, w wyniku której jagoda zmienia na kolor na czarny. Dlatego podczas zbiorów strząsa się je na specjalne maty, a potem suszy. Kolcowój chiński różni się od pospolitego niższym wzrostem, większą ilością kolców, a także bardziej wydłużonymi liśćmi i owocami. Poza tym obficiej kwitnie i owocuje. Natomiast kolcowój pospolity rośnie w mongolskich i tybetańskich Himalajach. Jego gałązki są cienkie i pokryte listkami, które mają długość 6 cm, a także są na nich kolce.

Owoce te pochodzą z gór Himalajów. Jednak te najzdrowsze pochodzą z zachodniej części Chin – Xinjiang, a także z północo – centralnej części Chin, czyli Ningxia i z terenów Żółtej Rzeki.

Nie ma jednoznacznych danych, które potwierdzałyby skąd się wzięła nazwa jagód goji. Prawdopodobnie nazwa ta pochodzi od obszaru Gojal, u podnóża Himalajów, gdzie jest najwięcej tych owoców.

Wyróżnia się dwa rodzaje jagód goji:
– Liceum Chinense – można je spotkać w prowincji Hebei, jest to część Chin Ludowych. Owoce te są czerwono – pomarańczowe i mają większą liczbę nasion. Ten rodzaj jest jadalny.
– Liceum Barbarom – pochodzi z rejonów Azji oraz Mongolii. Uprawiane są również w prowincji Ning-xia, a także w dorzeczu Rzeki Żółtej na zachodzi Chin – Xinjiang. Ten rodzaj jest trujący.

Właściwości jagód goji

Owoce te mają wiele cennych właściwości, które są wykorzystywane w medycynie naturalniej już od setek lat. Wykorzystuje się je m.in. w chorobach serca, płuc, reumatyzmie, ale też pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi, działa na system odpornościowy, a także opóźnia procesy starzenia.

Jagody te wpływają na zdrowie naszych oczu. W owocach tych zawarte są karotenoidy oraz luteina, których niedobór może przyczyniać się do powstania zwyrodnienia plamki żółtej.
Owoce goji mogą również obniżać poziom cukru, a także wpływają na nadciśnienie i cholesterol. Na pracę serca i ciśnienie tętnicze krwi wpływa zawarta w owcach betaina. Natomiast β-sitosterol i kompleks LBP obniżają poziom cholesterolu.

Jagody te zawierają bioaktywny kompleks polisacharydowy LBP, który jest rozpuszczalny w wodzie. Wyniki badań wykazały, że kompleks ten ma właściwości przeciwnowotworowe. Powstrzymuje on rozwój komórek raka gruczołu krokowego, raka żołądka, raka sutka, raka płuc oraz raka okrężnicy.

Jagody te wpływają na zdrowie naszych oczu. W owocach tych zawarte są karotenoidy oraz luteina, których niedobór może przyczyniać się do powstania zwyrodnienia plamki żółtej.

Owoce goji usprawniają trawienie oraz oczyszczają wątrobę z toksyn. Ponadto można jest stosować w leczeniu reumatyzmu. Ich stosowanie wpływa również na wzmocnienie stawów, kości. Poza tym wzmacnia system odpornościowy i ma właściwości odchudzające.

Poprawiają pamięć i koncentrację. Są doskonałym sposobem na wygładzenie cery, także mają działanie antystresowe. Wpływa na ostrość widzenia i utrzymanie dobrego wzroku.

Według niektórych dietetyków owoce te są najzdrowszymi owocami na świecie. Zawierają wiele składników odżywczych, minerałów oraz witamin. Mają najwyższą zawartość antyoksydantów na świecie. Zawierają polisacharydy, które wzmacniają system odpornościowy. W swoim składzie mają również zeaksantynę i luteinę, które pomagają zmniejszyć ryzyko występowania zwyrodnienia plamki żółtej, co jest związane z wiekiem poza tym pomagają oczyścić wątrobę z toksyn. Są w nich kwasy tłuszczowe i polisacharydy, które mogą stymulować produkcję kolagenu, a także zatrzymywać wilgoć, a to sprawia, że skóra wygląda młodziej.

Można znaleźć wiele informacji o działaniu zdrowotnym owoców goji, ale nie ma badań, które by je potwierdzały.

Co zawierają owoce goji?

Owoce goji w swoim składzie mają białko, w którym znajduje się 18 aminokwasów, a w tym 8 aminokwasów egzogennych. Te aminokwasy egzogenne występują tylko w pożywieniu i nie są produkowane przez organizm człowieka. Poza tym mają również węglowodany i tłuszcze. W ich skład wchodzi 5 nienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy omega-6. Są także źródłem wielu witamin, np. B1, B2, B6, C, E oraz składników mineralnych, np. wapnia, żelaza, fosforu, miedzi i cynku. Zawierają 50 razy więcej witaminy C niż pomarańcza. Jednak w owocach suszonych witaminy tej jest bardzo mało. Ponad to mają w swoim składzie związki polifenolowe, karotenoidy (w tym beta karotenu) oraz bioaktywny kompleks polisacharydowy LBP, które wzmacniają system odpornościowy i spowalniają procesy starzenia się. Mają także beta-sisterol, który ma działanie przeciwzapalne. Poza tym są źródłem wielu antyoksydantów.

W jakiej postaci można kupić jagody goji?

Owoce te można spożywać:
– prosto z drzewa, ale wtedy, gdy są dojrzałe;
– jako suszone – owoce suszone wyglądem przyglądają rodzynki. Jedna z nich mogą być twarde, a inne miękki i są pomarszczone;
– jako herbatę – składnikiem herbat są nie tylko owoce, ale również liście;
– jako sok z goji – ma on słodki i przyjemny smak;
– jako wino – jest ono robione na bazie winogron i dodaje się do niego owoce goji.
Poza tym są składnikiem batoników, a także mydła, które przywraca skórze witalność i chroni ją przed starzeniem się.

W Polsce bardzo trudno jest kupić świeże owoce jagód goji. Za to możemy kupić owoce suszone, które swoim wyglądem przypominają rodzynki. Jednak są one drogie, ponieważ za jeden kilogram tych owoców możemy nawet zapłacić 58 – 62 zł. Można je spożywać bezpośrednio albo dodać do sałatek, płatków śniadaniowych, jogurtu naturalnego oraz różnych ciast. Można ich używać zamiast rodzynek.
Poza tym w sprzedaży dostępne są soki i suplementy w postaci kapsułek, które w swoim składzie mają owoce goji. Można je również znaleźć w batonach, musli, herbatach owocowych.

Czy jagody goji są bezpieczne?

Mają być cudownym lekiem m.in. na starzenie się, wzmocnienie organizmu, a tak naprawdę wpływają również niekorzystnie na organizm człowieka. Są osoby, które zatruły się jagodami goji. Wymiotowały, miały biegunkę, omdlenia. Pisze się o wielu składnikach tych owoców, ale nikt dokładnie nie wie, ile ich jest. Nie ma dokładnych badań na temat ich składu i właściwości. Poza tym owoce te mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Owoców tych powinny unikać osoby, które przyjmują leki rozrzedzające krew. Natomiast osoby, które mają nadciśnienie albo cukrzycę powinny skonsultować się z lekarzem. Nie zaleca się ich spożywania osobom, które cierpią na alergię.

W owocach kolcowoju pospolitego znajdują się również pewne toksyczne substancje, takie jak atropina. Podrażniają one układ nerwowy, mogą prowadzić do paraliżu mięśni, a także dysfunkcji układu pokarmowego. Odnotowano zatrucia jagodami, ale dotyczyły one spożycia niedojrzałych owoców. Ostatnio przeprowadzono badania, które potwierdziły obecność tego związku w owocach kolcowoju pospolitego, ale jego stężenie było minimalne i zostało uznane, że nie jest toksyczne.

Legendy o jagodach goji

Chińczycy wierzą, że owoce te przedłużają życie. Znana jest historia Li Qing Yen, który podobno przeżył 252 lata, ponieważ każdego dnia jadł owoce goji. Jego długie życie zostało udokumentowane. Według pewnej legendy, mając 11 lat, spotkał on trzech mędrców, którzy żyli już ponad 300 lat i od nich dowiedział się, jak stosować odpowiednią dietę oraz zioła, a także nauczył się sztuki długowieczności. Natomiast po 39 latach spotkał kolejnego mędrca, który miał 500 lat. Ten mędrzec nauczył go, aby codziennie spożywać zupę, którą przygotowuje się z jagód goji.

Inna historia o tych owocach pochodzi z XVIII wieku z czasów dynastii Tang. Do pewnej studni w klasztorze buddyjskim przez wiele lat wpadały owoce goji z krzewu, który rósł niedaleko. Woda w studni nabrała magicznych właściwości, a pielgrzymi, którzy ją pili odzyskiwali zdrowie i żyli o wiele dłużej.

Uprawa jagód goji

Jagody goji można również uprawiać w Polsce. Zaczynają one kwitnąć w czerwcu i lipcu, a owocują do pierwszych przymrozków. Kolcowój pospolity, jak i kolcowój chiński można rozmnażać z nasion oraz przez sadzonki. Można je uprawiać w każdej glebie, ale o dobrej przepuszczalności. Są odporne na suszę i wytrzymują mrozy. Kolcowój najlepiej owocuje w pełnym słońcu i wymaga przycinana.

Roślina ta szybko wschodzi i rośnie, ale nie owocuje bardzo obficie. Pierwsze owoce mogą pojawić się dopiero po trzech latach od wysiewu.