Objawy
Jeżeli mamy do czynienia z rakiem, który jest ograniczony do samego gruczołu krokowego, to mogą pojawić się następujące objawy:
– częste oddawanie moczu;
– trudności w oddawaniu moczu, bardzo często są to trudności w rozpoczęciu oddawania moczu, może to również być słaby albo przerywany strumień;
– pojawia się wrażenie niepełnego opróżnienia pęcherza.
Natomiast w przypadku postaci bardziej zaawansowanej może pojawić się:
– krwiomocz,
– uczucie pieczenia przy oddawaniu moczu,
– nietrzymanie moczu,
– bóle w podbrzuszu,
– zaburzenia wzwodu,
– bóle okolicy lędźwiowej oraz krocza,
– występowanie w spermie krwi,
– bóle oraz krwawienia z odbytu.
Kiedy mamy do czynienia z postacią bardzo zaawansowaną, to związana jest ona z:
– przerzutami,
– bólami kostnymi,
– patologicznymi złamaniami kośćmi,
– porażeniem kończyn,
– innymi objawami ucisku na rdzeń kręgowy,
– powiększonymi węzłami chłonnymi,
– zaburzeniami krzepnięcia,
– wyniszczeniem nowotworowym.
Na początku choroba ta przez wiele lat rozwija się bezobjawowo. Lekarze uważają, że w trzy czwarte przypadków jej rozwój rozpoczyna się w strefie obwodowej gruczołu krokowego. Natomiast, gdy dochodzi do powiększania jego objętości powoduje objawy uciskowe, które sugerują objawy łagodnego rozrostu gruczołu krokowego, a są to: częstomocz, utrudnione oddawanie moczu, słaby strumień moczu, nagłe uczucie parcia na mocz, a także konieczność pilnego oddania moczu.
W przypadku mężczyzn poniżej 55. roku życia może rozwijać się bez cech przerostu gruczołu, czyli praktycznie bezobjawowo. Natomiast, gdy rozwija się bardziej to przekracza barierę torebki narządu i naciska otaczające tkanki, takie jak: pęcherzyki nasienne, moczowody, tkanki miękkie, kości miednicy małej.
Przerzuty
Bardzo często rak prostaty daje przerzuty:
– do naczyń krwionośnych, przeważnie do kości kręgosłupa, miednicy, mostka, żeber, górnych części kości udowych, natomiast rzadziej daje przerzuty do narządów miąższowych, takich jak: wątroba, płuca i mózg;
– poprzez drogę naczyń krwionośnych do otaczających węzłów chłonnych, na początku zasłonowych biodrowych, a w późniejszym stadium zaawansowania – okołoaortalnych oraz pachwinowych.
Takim najczęstszym objawem raka prostaty są trudności z oddawaniem moczu oraz częstomocz. Jeżeli u mężczyzny występują takie objawy to powinien zgłosić się do urologa na badanie. Są przypadki, w których rosnący guz nie powoduje takich objawów, a na rozpoznanie nowotworu naprowadzają lekarza objawy związane z naciekiem okolicznych tkanek albo przerzutami raka do kości, np. bóle, złamania patologiczne, niedokrwistość, a także do węzłów chłonnych biodrowych.
We wczesnym rozwoju raka prostaty objawy zazwyczaj nie występują. U mężczyzn, którzy mają łagodny przerost gruczołu krokowego występują dolegliwości powodowane przeszkodą podpęcherzową, które niezależą od rozwijającej się choroby nowotworowej. Natomiast jeżeli mężczyźni mają do czynienia z rakiem prostaty, który jest zaawansowany miejscowo to pojawiają się skutki przeszkody podpęcherzowej. U chorych może pojawić się krwiomocz, zakażenia dróg moczowych. Bardzo rzadko u chorych, którzy mają masywne zajęcie węzłów chłonnych pojawiają się obrzęki kończyn dolnych. U mężczyzn, którzy mają przerzuty do kości pojawiają się następujące objawy: dolegliwości bólowe, rzadziej jest to osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych albo objawy raka prostaty, które związane są z porażeniem spowodowanym kompresją rdzenia kręgowego.
Rak prostaty bardzo często najpierw rozwija się bezobjawowo albo powoduje nieznaczne objawy, które przypominają dolegliwości typowe dla łagodnego rozrostu gruczołu krokowego. Jest to częste oddawanie moczu, konieczność przerywania snu w celu oddania moczu, trudna do opanowania konieczność pilnego oddania moczu, uczucie niepełnego wypróżnienia po oddaniu moczu, a także oddawanie moczu wąskim strumieniem. Czasami pojawia się również krwiomocz. Kiedy powiększa się guz to może dochodzić do zastoju moczu w pęcherzu, a potem nawet do wodonercza, a także niewydolności nerek.
Jeżeli mężczyzna ma do czynienia z gruczolakiem stercza to mogą utworzyć się przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych, a także do odległych narządów.
Jeśli jest to zaawansowany rak prostaty to pojawiają się objawy, które są związane z dolegliwościami bólowymi w okolicy kręgosłupa lędźwiowego, objawami ucisku rdzenia kręgowego, postępującą utratą masy ciała, a także narastają objawy związane z oddawaniem moczu oraz inne dolegliwości.
Rak prostaty może być rozpoznany na podstawie biopsji gruczołu krokowego, która może być wykonana z powodu podwyższonego stężenia PSA albo nieprawidłowości w badaniu palcem przez odbytnicę, DRE. Prawie 75% przypadków raka prostaty rozwija się w strefie obwodowej prostaty, która jest dostępna w badaniu DRE. Jeżeli jest brak jakichkolwiek nieprawidłowości w badaniu DRE to nie oznacza, że pacjent nie może mieć raka gruczołu krokowego. Bardzo często pierwszym objawem raka są symptomy związane z zaawansowaną postacią choroby.