Klasyfikacja histopatologiczna
Nowotwory złośliwe pęcherza moczowego, które wywodzą się z nabłonka przejściowego nazywa się rakami przejściowo komórkowymi.
Ze względu na typ wzrostu nowotworu wyróżnia się:
– raki brodawkowate naciekające,
– raki płaskie naciekające,
– raki płaskie nienaciekające (in situ).
Zgodnie z klasyfikacją WHO, czyli w zależności od stopnia zróżnicowania nowotworu wyróżnia się:
– nowotwory dobrze zróżnicowane, o niskim potencjale złośliwości (G1);
– nowotwory o średnim stopniu złośliwości (G2);
– nowotwory źle zróżnicowane, o wysokim stopniu złośliwości (G3);
– nowotwory niezróżnicowane, a nadplastyczne (G4).
Rak płaskonabłonkowy pęcherza moczowego występuje dość rzadko i stanowi tylko około 5% raków tego narządu. Inne nowotwory złośliwe pęcherza moczowego stanowią razem mniej niż 5% przypadków, a są tu:
– gruczolakoraki,
– raki drobnokomórkowe,
– pierwotne chłoniaki pęcherza moczowego,
– mięśniaki.
Klasyfikacja TNM:
1) T – guz pierwotny:
– Tx – nie ma możliwości stwierdzenia guza pierwotnego,
– T0 – nie stwierdza się guza pierwotnego,
– Ta – nieinwazyjny guz brodawczakowaty,
– Tis – rak śródnabłonkowy,
– T1 – nowotwór naciekający ponadbłonkową tkankę łączną,
– T2 – nowotwór naciekający błonę mięśniową,
– T2a – nowotwór naciekający wewnętrzną połowę błony mięśniowej,
– T2b – nowotwór naciekający zewnętrzną połowę błony mięśniowej,
– T3 – nowotwór naciekający poza błonę mięśniową,
– T3a – naciekanie poza błonę mięśniową widoczne tylko mikroskopowo,
– T3b – naciekanie nowotworu poza błonę mięśniową widoczne makroskopowo,
– T4 – nowotwór naciekający narządy sąsiednie,
– T4a – nowotwór naciekający na prostatę, macicę, pochwę,
– T4b – nowotwór naciekający na ścianę miednicy lub powłoki brzuszne.
2) N – węzły chłonne:
– Nx – nie ma możliwości oceny węzłów chłonnych,
– N0 – brak przerzutów do węzłów chłonnych,
– N1 – przerzut pojedynczy do 2 cm,
– N2 – przerzut pojedynczy 2 – 5cm albo mnogi do 5 cm,
– N3 – przerzut pojedynczy lub przerzuty mnogie ponad 5 cm.
3) M – przerzuty odległe:
– Mx – nie można ocenić obecności przerzutów,
– M0 – nie ma przerzutów odległych,
– M1 – istnieją przerzuty odległe.
Skala rangowa stopnia zaawansowanie choroby nowotworowej:
– Stopień I (T1, N0, M0) – jest to rak naciekający ponadnabłonkową tkankę łączną ściany pęcherza moczowego bez cech naciekania mięśniówki pęcherza moczowego. Nie stwierdza się tu przerzutów do węzłów chłonnych regionalnych oraz odległych.
– Stopień II (T2, N0, M0) – jest to rak pęcherza moczowego, który nacieka mięśniówkę ściany pęcherza moczowego bez cech naciekania tkanki tłuszczowej okołopęcherzowej. Nie stwierdza się tu zajęcia regionalnych i odległych węzłów chłonnych.
– Stopień III (T3 lub T4, N0, M0) – to rak, który przekracza ścianę pęcherza moczowego i nacieka otaczającą pęcherz tkankę tłuszczową – T3 albo okoliczne struktury anatomiczne, czyli gruczoł krokowy, macicę, pochwę – T4. nie stwierdza się przerzutów do węzłów chłonnych.
– Stopień IV (T4b, N0, M0) albo (jakikolwiek stopień T, N1 do 3, M0) albo (jakikolwiek stopień T, jakikolwiek stopień N, M1) – to rak pęcherza moczowego, który nacieka na kości miednicy albo ścianę jamy brzusznej – T4b lub nowotwór, który daje przerzuty do węzłów chłonnych – T1 do T3. do tego stopnia zaliczani są pacjenci, u których stwierdzono przerzuty odległe – M1.