Anemia w ciąży

Ciąża to szczególny czas, kiedy przyszła mama powinna uważać na siebie i na swoje jeszcze nie narodzone dziecko. Dlatego należy wykonywać badania kontrolne i zadbać o to, abyśmy nie miały żadnych problemów. Jednak zdarza się bardzo często, że kobiety mają niedobór żelaza, czyli anemię (niedokrwistość), z którą każda mama może sobie łatwo poradzić. Anemia w ciąży powstaje w wyniku zmian, jakie zachodzą w organizmie kobiety, ponieważ dochodzi do zwiększenia się objętości krwi oraz jej stopnia rozcieńczenia. O anemii w ciąży świadczy spadek poziomu hemoglobiny poniżej 11 g/dl albo hematokrytu poniżej 33%.

Dlaczego żelazo jest ważne?

Najważniejszą przyczyną anemii jest niedobór żelaza w organizmie, co może mieć różnorodne przyczyny:

• stosowanie diety ubogiej w żelazo,
• wydalanie z organizmu zbyt dużej ilości żelaza,
• nieprzyswajanie żelaza.

Anemię bardzo łatwo jest wykryć, a możliwe jest to poprzez zrobienie morfologii. Żelazo w organizmie każdego człowieka spełnia bardzo ważną rolę. Jest ono odpowiedzialne za to, że szpik kostny produkuje czerwone krwinki, czyli erytrocyty, w których znajduje się hemoglobina. Głównym zadaniem hemoglobiny jest transportowanie tlenu z płuc do innych komórek ludzkiego organizmu.

Poza tym żelazo bierze udział w zwalczaniu bakterii i wirusów przez system odpornościowy. Jest ono również składnikiem cytochromów, a więc bierze udział w przenoszeniu elektronów, a do tego odpowiada za utrzymanie prawidłowego poziomu metabolizmu. Bierze również udział w syntezie neurotransmiterów z aminokwasów.

Dlaczego poziom żelaza jest tak ważny w czasie ciąży?

Kobieta potrzebuje 14 mg żelaza na dobę, a można je dostarczać do organizmu, np. wraz z pokarmem. Natomiast zapotrzebowanie kobiety w ciąży na żelazo jest większe i wnosi 26 mg na dobę, ponieważ dziecko również potrzebuje żelaza do życia.

Jakie są objawy anemii?

Anemia to dolegliwość, która daje różne obawy. Do wczesnych objawów anemii zalicza się:

• bóle i zawroty głowy,
• problemy z połykaniem,
• wypadanie włosów i łamliwość paznokci,
• osłabienie organizmu,
• uczucie zmęczenia,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• pieczenie języka.

Natomiast do objawów ciężkiej anemii zalicza się:

• bóle brzucha,
• niedociśnienie,
• żółtaczka,
• przyspieszone bicie serca,
• zaburzenia czucia i widzenia,
• bladość skóry,
• duszność.

Jak anemia wpływa na ciążę?

U kobiety, która jest w ciąży, anemia może mieć również wpływ na jej dziecko, które może przyjść na świat słabsze i z niższą wagą urodzeniową.

Jeżeli w pierwszym trymetrze ciąży kobieta cierpi na ciężką anemię, to może nawet dojść do poronienia. Natomiast w drugim trymestrze może dojść do zahamowania wzrostu płodu oraz  nawet do powstawania wad wrodzony. W trzecim trymestrze może dojść do przedwczesnego porodu. Dlatego tak ważne jest wykonywanie kontrolnej morfologii i dostarczanie do organizmu odpowiedniej ilości żelaza.

Jakie czynniki zwiększają ryzyko anemii w ciąży?

Jest kilka czynników, które wpływają na pojawienie się anemii w ciąży, a są to:

• silne wymioty w ciąży,
• ciąża bliźniacza,
• dieta uboga w witaminy i składniki mineralne,
• wrodzone choroby krwi u matki,
• przewlekłe choroby układu pokarmowego,
• palenie papierosów,
• picie alkoholu.

Diagnoza anemii w ciąży

Anemię jest bardzo łatwo zdiagnozować, a można to zrobić na podstawie wyników badań morfologii krwi. Takie badanie kobiety w ciąży powinny wykonywać częściej, co 4 – 6 tygodni.

Leczenie anemii w ciąży

Leczenie zależy od tego, jaki jest stopień zaawansowania anemii i jakie są jej przyczyny. W związku z tym może to być:

• przy anemii z niedoboru żelaza o łagodnym przebiegu – zażywanie doustnie suplementów z żelazem,
• przy anemii z niedoboru żelaza o umiarkowanym przebiegu – podawanie żelaza doustnie lub dożylnie,
• przy anemii z niedoboru kwasu foliowego – doustne zażywanie preparatów z tym kwasem,
• przy anemii z niedoboru witaminy B12 – doustne zażywanie suplementów.

Bardzo ważne jest, aby preparaty z żelazem przyjmować godzinę lub pół godziny przed jedzeniem, ponieważ jedzenie zmniejsza wchłanianie żelaza z jelit.

Jaką stosować dietę?

Aby kobieta w ciąży nie miała kłopotów z anemią, powinna zadbać o swoją prawidłową dietę, która powinna być urozmaicona i bogata w niezbędne witaminy i minerały. Żelazo można znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego. Nasz organizm najlepiej przyswaja tzw. żelazo hemowe, czyli to, które jest obecne w mięsie. Produkty najbardziej bogate w żelazo to:

• natka pietruszki,
• żółtko jajka,
• wątróbka wieprzowa i ta z kurczaka,
• czerwone mięso,
• warzywa czerwone i zielone,
• fasola,
• groch,
• soja,
• chleb żytni pełnoziarnisty,
• brokuły.

Trudniej wchłania się żelazo niehemowe, które jest obecne w produktach roślinnych, dlatego lepiej nie rezygnować z produktów mięsnych.

Warto ograniczyć spożywanie produktów, które utrudniają przyswajanie żelaza, a jest to:

• kawa,
• herbata,
• cola,
• napoje gazowane.

Poza tym ważne jest również spożywanie produktów bogatych w witaminę C, która wpływa na lepsze wchłanianie żelaza przez nasz organizm. Najwięcej tej witaminy znajduje się w warzywach i owocach cytrusowych.